Vol goede moed stapte ik op 8 augustus in het vliegtuig naar Kigali met in mijn handbagage een drone, bedoeld om mooie beelden van koffieplantages en andere bedrijven te maken. Nadat ik hem veilig door de security had geloodst (ik werd niet gecontroleerd) moest ik mijn drone op dinsdagochtend toch echt aan de politie overhandigen.
Daarover later meer. De vliegreis terug uit een ver land biedt altijd een mooie gelegenheid om je gedachten op een rij te zetten en indrukken te verwerken. De afgelopen week heb ik veel meegemaakt en gezien. Het doel was om interviews af te nemen met ondernemers die een Pure Africa lening hebben en mooie beelden met onze drone te maken van deze (veelal agrarische) ondernemers. Ook moesten we nodig met de bank in gesprek. Tenslotte is er het bijzondere verhaal van mijn chauffeur waar je een boek over zou kunnen schrijven!
De bank
Een belangrijke reden om deze reis te maken is dat we het gevoel hadden dat we met de bank in gesprek moeten. De communicatie verliep niet zo goed. Eenmaal op bezoek werd mij meteen duidelijk waarom. De manager van de bank, Chantal, blijkt niet helemaal begrepen te hebben hoe wij de microkredieten verstrekken. Ze was teleurgesteld omdat ze dacht dat wij zoveel leningen zouden verstrekken als zij kon aanleveren.
De functie van elkaar kunnen verstaan
Het gesprek verliep vrij stroef door het onbegrip. Daarom besloot ik mijn chauffeur erbij te roepen. Zij spreekt goed Engels en was in staat om met een pak Pure Africa koffie in de hand ons concept tot in detail uit te leggen. Het gezicht van Chantal klaarde op en de Afrikaanse hartelijkheid kwam weer terug. De relatie met de bank is eindelijk zoals die zijn moet. De rest van de week hebben we uitgebreid Whatsapp contact gehad. Dat ging ineens een stuk gemakkelijker :).
Afrikaanse behulpzaamheid
Omdat de bewegwijzering niet helemaal op orde is moesten we regelmatig stoppen om de weg te vragen. Door de manier van praten en de houding van zowel mijn chauffeur als de mensen die ons helpen krijg je het gevoel dat ze elkaar kennen, wat natuurlijk niet zo is. Iedereen is bereid om te helpen en er worden over en weer grapjes gemaakt. Op het treinstation van Schiphol realiseerde ik me dat het niet hebben van een 4G verbinding met onbeperkt dataverbruik soms niet zo gek is.
Bezoeken aan de ondernemers
Het interviewen van ondernemers was de belangrijkste reden om het vliegtuig naar Rwanda te pakken. Het meten van onze impact met leningen tegen 6% rente in plaats van de gebruikelijke 25% rente. Wat mij opviel is dat de leningen in de meeste gevallen naar echte ondernemers zijn gegaan.
Mutemberezi
Zo is er bijvoorbeeld Mutemberezi. Hij heeft inmiddels tien man uit het dorp aan het werk. Zijn koffieplantage ziet er netjes verzorgd uit. Langzaamaan koopt hij steeds meer grond in de buurt en breidt zijn plantage uit. De volgende stap is om vee te kopen. Hij gebruikt vervolgens de mest om zijn grond te verrijken. De jongen op de foto is zijn zoon.
De komende weken zullen we de ondernemersverhalen via ons blog en social media delen.
Helaas zonder drone
De hele week heb ik geprobeerd onze drone geregistreerd te krijgen. In Rwanda heb je twee permits nodig:
1. registratie van de drone bij de Rwandan Civil Aviation Authority
2. toestemming om te filmen en foto’s te maken
Alles wordt door de overheid gecontroleerd en geregisseerd. Er lopen veel militairen en politieagenten op straat om de orde te bewaken, je kunt niet zeggen wat je wilt en er is grote angst bij de overheid voor spionage. Als buitenlander heb je daar doorgaans geen last van, Rwanda is zelfs ontzettend veilig. Maar als Rwandees kun je voor een klein vergrijp in de gevangenis worden gegooid.
Gedurende de week had ik steeds nieuwe documenten nodig. Toen op vrijdag alle documenten in orde waren moest er nog worden getekend door een directeur. Helaas is deze handtekening er nooit gekomen. Misschien een gemiste kans voor Rwanda omdat je als lezer nu minder goed kunt zien hoe ontzettend mooi het land is.
Indrukwekkend
We hebben deze ondernemer weliswaar geen microkrediet verstrekt, maar het verhaal van mijn chauffeur Judith zal me altijd bijblijven. Door de genocide heeft ze de basisschool niet af kunnen maken en twee jaar in een vluchtelingenkamp in Tanzania gewoond. Haar vader en broer zijn in deze periode omgekomen. Na terugkomst bleek het huis van de familie door anderen te worden bewoond. Het is niet mogelijk het huis weer terug te krijgen. Maar erover klagen is geen optie voor Judith.
Stiekem naar Kigali
Toen ze 15 was heeft ze ‘s ochtends in alle vroegte stiekem de bus gepakt om aan het werk te gaan in hoofdstad Kigali. In haar dorp waren er, zoals in de meeste Rwandese dorpen weinig kansen op goed werk. Ze heeft bij een familie in huis gewerkt en later in de bediening in een van de beste restaurants in Kigali.
Volop kansen door Engels te leren
Door veel te sparen en een cursus Engels te volgen kwam uiteindelijk een droom uit: het kopen van een auto om toeristen (en zakelijke klanten) Rwanda te laten zien. Ze heeft nu drie auto’s (zonder lening gekocht) en verschillende chauffeurs die voor haar rijden, een stuk grond waarop ze een bar gaat bouwen en vermoedelijk de beste Airbnb van Kigali. Het stadium van een Pure Africa lening is ze al lang voorbij, maar dit ondernemersverhaal is te indrukwekkend om niet te vertellen. Niet klagen, maar keihard werken en ook nog eens altijd vrolijk zijn, ondanks wat er twintig jaar geleden gebeurd is.
Link naar de website van haar bedrijf Twiga Tours
Impact
Het belangrijkste doel voor ons in Rwanda is om met onze microkredieten impact te hebben. Onze theorie vorig jaar was dat ondernemers met een 6% lening gemakkelijker kunnen ondernemen. Ze betalen sneller af en houden meer geld over om te investeren. Zeker in de kapitaalintensieve agrarische sector is dit van belang.
Goede resultaten
De eerste resultaten zijn goed. De ondernemers moeten allemaal nog beginnen met aflossen. Hier beginnen ze na een jaar mee, zodat ze kunnen aflossen uit de opbrengst van de eerste oogst. Iedereen betaalt netjes zijn of haar rente. Dat gaat dus goed. De volgende stap is dat ze beginnen met aflossen en de microkredieten opnieuw worden geïnvesteerd tegen 6% rente.
De komende weken delen we hier de interviews die we hadden met de ondernemers met een Pure Africa lening.
